Kartka z niespodzianką

Święta bez pocztówki od Ashiki? Niemożliwe. Nasz zamorski brat w Chricie na pewno by nam tego nie zrobił. Kto regularnie czyta jego cotygodniowy komiks "Kajtek i Koko: Wewnętrzna podróż", ten doskonale wie, że o obsuwie nie może być mowy.

Hola, hola, to jeszcze nie koniec. Mamy też nowy film z serii "Poranek z Ashiką", tym razem z zapierającymi dech widokami dzikiej Tasmanii oraz absolutnie sensacyjną kolekcją komiksowych pasków z "Wieczoru Wybrzeża". Zapraszam na seans.

Do Siego Roku

Wszystkim swoim przyjaciołom Kajtek i Koko życzą samych wygranych bitew. Najlepszego w 2024 roku! Na plasterki!!!

Wesołych Kajtkowych Świąt

Czekaliście na kartkę od Kajtka i Koka? I oto jest, prosto z dalekiej Australii.

A ponieważ komiks o marynarzach z Kakaryki zbliża się do kolejnego punktu kulminacyjnego, od jutra zaczynamy publikować wielki finał tegorocznego sezonu "Wewnętrznej podróży". Codziennie będziemy drukować po dwa odcinki, równocześnie na stronie Ashiki i tu - Na Plasterkach.

Miłego świętowania i do jutra!

Tymczasem w Sopocie

Do niezwykłego spotkania doszło dziś na sopockim cmentarzu, o czym donoszą nasi starzy znajomi Kajtek i Koko. Informację tę mogliśmy opublikować już dziś, dzięki niebywałej sprawności australijskiej poczty. Szczegółów szukajcie na stronie "The Spirit Journey".

Halloween

Pamiętacie, że dziś jest Halloween? A Kajtek i Koko pamiętali, a nawet zawczasu wysłali nam pocztówkę z Australii. Ich najnowsze zamorskie przygody możecie śledzić na stronie "The Spirit Journey".

Mamutek

Wnuczka Janusza Christy, Paulina w absolutnie wyjątkowy sposób uczciła 89. urodziny swojego dziadka. Przeczytajcie sami:

Z okazji rocznicy urodzin mojego Dziadka chciałam się z Wami czymś podzielić 😉. Oto "Mamutek" wyryty przez Janusza dla jego brata Zdzisława (który miał pseudonim "Mamut" w V Brygadzie Wileńskiej). Ostatnio spotkałam się z moją kuzynką (wnuczką Zdzisława) na jej działce, na której Janusz spędził bardzo dużo czasu. Bracia pływali po jeziorze Mausz omegą i delektowali się pięknem przyrody tej okolicy. Cudownie było zobaczyc to miejsce i "Mamutka", który mimo upływu lat trzyma się całkiem nieźle.

Uwielbiam takie wykopaliska i mam nadzieję (a właściwie pewność), że to nie ostatnie. A teraz zagadka: w którym komiksie Janusza Christy pojawia się mamut?

Z okazji urodzin

Już jutro, w 89 urodziny Janusza Christy wystartuje nowy rodział komiksowej sagi The Spirit Journey" (Wewnętrzna podróż) z Kajtkiem i Kokiem w rolach głównych. Autor komiksu, Marek "Ashika" Ostapkowicz, wrócił właśnie z trwającej pół roku wyprawy dookoła Australii i ostro zabiera się do roboty. Tytuł trzeciego rozdziału brzmi "Randka z przeznaczeniem", a w przygotowaniu jest już rozdział czwarty, którego fragment publikowaliśmy Na plasterkach. Nowe epizody będą się ukazywały w każdy poniedziałek w tym miejscu, a urodzinowy tekst Ashiki znajdziecie tutaj. Zapraszamy do lektury.

A oto kronika wyprawy Ashiki w formie pocztówek, które regularnie od niego dostawałem i równie regularnie nie wrzucałem na bloga, bo trzeba było kończyć "Złotą Kolekcję". Przepraszam i niniejszym nadrabiam.

Nieoczekiwane wykopalisko

Myśleliście, że 14 lat po śmierci Janusza Christa nie zostało już nic do odkrycia? Ja też. Tymczasem kiedy wczoraj przeglądałem internetowe archiwum miesięcznika "Jazz" znalazłem rysunek, który przez trzy dekady umykał mojej uwadze. Na swoje usprawiedliwienie mam rozmiar rysuneczku, ale dlaczego nie rozpoznałem liternictwa? Toż to 100% Christy w Chriście! Obrazek był winietką rubryki translacyjno-muzycznej i ukazał się dwukrotnie: w numerach 2(8) i 3(9) z 1957 roku. Mam nadzieję, że to nie jest ostatnie takie wykopalisko.

Ósmy tom Złotej Kolekcji

Wczorajszy primaaprilisowy pomysł miał tak pozytywny odbiór, że postanowiłem go pociągnąć. A gdyby tak dorzucić jeszcze ósmy tom "Złotej Kolekcji", z fanartami? To właśnie fanowskie komiksy, rysunki, obrazy, pluszaki, figurki, modele 3D itp. wypełniły nam lukę pomiędzy "Mirmiłem w opałach" (1990) i "Nowymi przygodami" (2016). Niektóre z nich trafiły do pamiątkowych antologii "Zeszytów komiksowych", "Komiksowni" i Conturu, ale większość publikowana była w sieci i niestety szybko z tej sieci znikała. Te, które udało nam się wyłapać, wciąż wiszą gdzieś na naszym blogu, tylko kto o nich pamięta? Weźmy rysunek Śledzia (na okładce), który 12 lat temu był prawdziwą sensacją, albo tajemniczy konkurs Egmontu z 2006 roku, którego efektów nikt nie widział. Nie wiem jak Wy, ale ja chętnie zobaczyłbym te wszystkie cuda zebrane w jednym miejscu.

A poniżej konkurencyjny żart Fundacji "Kreska", który podsunął mi pomysł na ósmy tom "Złotej Kolekcji". Jest to odnaleziona rzekomo w Kanadzie okładka "Na tropach pitekantropa", narysowana oczywiście przez Wojtka Olszówkę.

Fanarty z kraju i ze świata

Kontynuujemy zaniedbany ostatnio temat fanartów. Dzisiejszy odcinek zaczynamy od figurek, których autorem jest Tomek Paya z Gorlic. Wyglądają jak zrobione z modeliny, prawda?

Otóż obok modeliny to one nawet nie stały. W ogóle nigdzie nie stały, bo są to komputerowe modele 3D wykonane w Blenderze. Na ArtStation możecie je obejrzeć z każdej strony (360°).

Następna praca pochodzi z... Holandii, a namierzył ją Maciek Kur na DevantArcie. Jest to bodajże pierwszy zagraniczny fanart "Kajka i Kokosza". Może nam się wydać nieco dziwne, że Robukun narysował/a dwie drugoplanowe postacie zamiast głównych bohaterów, ale widocznie w serialu Netflixa akcenty zostały rozłożone inaczej niż w komiksach Christy. Jeśli ktoś z Was nie rozpoznał dziewczyn, to po lewej mamy służkę-kapłankę Porewita z "Na wczasach" (w serialu nosi imię Mgiełka), a po prawej Kapryldę z "Cudownego leku". Na holenderskim fanarcie obie panny pojmane zostały przez Zbójcerzy. Hm...

Wstęp do mikro-skali

Wczoraj szukałem skanów do "Złotej kolekcji", a natknąłem się na prototypy mini-ilustracji, o których pisałem w poniedziałek. Szkice te odkrył swego czasu Bogdan Ruksztełło-Kowalewski na odwrocie pasków nr 231 i 232 "Profesora Kosmosika i Czarnego Rycerza". Odcinki pochodzą z października 1960, a mini-ilustracje ukazały się dopiero w roku 1962. Czy rzeczywiście od pomysłu do realizacji mogło upłynąć aż tyle czasu? Zapewne tak. Szkice najwyraźniej powstały gdy kartka bristolu była jeszcze cała, a więc zanim Christa pociął ją na paski. "Wieczór Wybrzeża" na pewno dostawał każdy odcinek na osobnym kartoniku, o czym świadczą niemal identyczne stempelki i adnotacje na każdym z nich (prawdopodobnie wytyczne do przygotowania klisz drukarskich).

Ostatecznie na łamach gazety pojawiły się tylko dwa piktogramy, symbolizujące teatr i kino (ten ostatni mocno uproszczony). Zwróćmy uwagę, że szkice znacznie różniły się od wersji finalnej - po pierwsze na każdym widniał tytuł gazetowej rubryki, a po drugie rysuneczki wyglądały jak standardowy Christa z "Kajtka-Majtka". Tymczasem to, co rok później ukazało się w "Wieczorze", stylistycznie bliższe było oszczędnym obrazkom z "Tygodnika Morskiego" (1960-1961), niż codziennym paskom o marynarzach. Bardzo możliwe, że w roku 1960 Christa postanowił trzymać się stylu dineyowskiego tylko w komiksach, natomiast w pojedynczych ilustracjach (również w macierzystej popołudniówce) prezentował swoje nowoczesne alter ego.

Christa w skali mikro

Drodzy czytelnicy, wyniki ostatniego konkursu (a właściwie ich brak) wyraźnie wskazują, że potrzebne Wam są korepetycje. I to pilnie! Bez tego nigdy nie wyrobicie sobie "oka" i "nosa" do rysunków Christy. Zacznijmy od razu.

Tematem pierwszych zajęć będą mikro-ilustracje, czyli dokładnie to, na czym polegliście podczas listopadowego testu. W latach 1962-1965 na łamach "Wieczoru Wybrzeża" ukazało się mnóstwo takich właśnie malutkich obrazków Christy, mających na celu szybką identyfikację tematyki rozmaitych wzmianek prasowych. Jeśli dziennikarz pisał o komunikacji miejskiej, obok tytułu pojawiał się miniaturowy tramwaj, a jeśli o zwierzętach - piesek itd. W zasadzie były to odpowiedniki dzisiejszych komputerowych ikonek, toteż ten sam obrazek bywał wykorzystywany wielokrotnie w różnych artykułach. Rysuneczki nie były podpisane, dlatego wyłuskanie ich na drugiej albo trzeciej stronie gazety jest niezwykle trudne. Podczas kwerendy, jaką 30 lat temu przeprowadzałem w Bibliotece Uniwersyteckiej w Łodzi, udało mi się zidentyfikować 50 wzorów stworzonych przez Christę, a autortwa kilku kolejnych (głównie realistycznych) nie jestem w stu procentach pewien.

Cała odnaleziona przeze mnie pięćdziesiątka bez trudu mieści się na kartce A4. Żeby uświadomić Wam rzeczywistą wielkość obrazków, na górze dodałem linijkę z centymetrową podziałką. Jak widzicie, najmniejsze eksponaty miały w druku wymiary 10x15 mm. Niektóre nie odbiegały stylistycznie od ówczesnego "Kajtka i Koka", inne przypominały dowcipy z "Wieczoru" albo z "Jazzu", a część była minimalistyczna jak w "Tygodniku Morskim". Wydaje mi się, że nigdy wcześniej nie opublikowałem tych rysuneczków i znało je tylko kilku kumpli, którzy oglądali moje segregatory z wycinkami.

Zostawiam Was teraz sam na sam z tą osobliwą kolekcją. Klikajcie, powiększajcie, próbujcie znaleźć typowe dla Christy elementy, żeby później na pierwszy rzut oka umieć rozpoznać jego prace. A może odkryjecie, że autorem którejś z miniaturek był ktoś inny? No i radzę się przyłożyć, bo na następnych zajęciach mogę zrobić sprawdzian!

Nieodgadniona Christo-zagadka

No niestety, tym razem zadanie okazało się zbyt ambitne. We wczorajszej Christo-zagadce wpłynęła tylko jedna odpowiedź i to niepełna. Nagrody zostają więc na półce, zaś rozwiązanie wygląda następująco:

Nie dziwota, że nie rozpoznaliście Bohdana Butenki w nietypowym dla niego wydaniu. Natomiast z Jackiem Fedorowiczem i Zbigniewem Jujką, czyli dwoma stałymi rezydentami "Dziennika Bałtyckiego", nie powinniście mieć problemów. Zresztą o "Aktualnościach" Fedorowicza pisaliśmy już na blogu, przy okazji wcześniejszych występów gościnnych Christy (i Kajtka) na łamach tej gazety.

Poniżej możecie zobaczyć wszystkie konkursowe rysunki w ich środowisku naturalnym. Dwie pierwsze strony to "Dziennik Bałtycki" z 12 marca 1961, a ostatnia - z 21 maja 1961.

A teraz przechodzimy do konkretów, czyli do odkrytych przez Arka z Gdańska rysunków Janusza Christy. Wydawać by się mogło, że o twórczości Mistrza wiemy już wszystko, tymczasem co kilka lat z prywatnych kolekcji i państwowych archiwów wypływają jego nieznane prace: a to okładka niewydanego albumu, a to fascynująca ilustracja albo kawał rysunkowy. Tym razem są to trzy miniaturki, opublikowane w niedzielnym dodatku DB "Rejsy", jako ilustracje do fraszek Józefa Dzirby. Z przeprowadzonego przez Arka researchu wynika, że Dzirba jeszcze w latach 60. wyemigrował do Australii, gdzie m.in. współpracował z polonijnym kwartalnikiem literackim "Margines". Poeta zmarł prawdopodobnie w 2016 r.

Rysunki Christy utrzymane są w podobnej stylistyce, jak pochodzące z tego samego okresu dowcipy z "Tygodnika Morskiego" i nieco późniejsze mikro-ilustracje z "Wieczoru Wybrzeża" (1962-64, niepublikowane na blogu). Rysownik dorabiał wówczas gdzie mógł, jako że w 1959 r. urodził mu się syn.

Jeśli ktoś z Was także chciałby zostać komiksowym odkrywcą, proponujemy zacząć od przejrzenia trójmiejskiej prasy właśnie z początku lat 60., czyli okresu wyjątkowej aktywności zawodowej Christy. Bałtycka Biblioteka Cyfrowa, z której pochodzą wszystkie publikowane powyżej skany, znakomicie się do takich poszukiwań nadaje. Czekamy na Wasze znaleziska i obiecujemy miejsce w historii.

Christo-zagadka z nagrodami

Niedawna kwerenda Arka z Gdańska (kiedyś z Gdyni) okazała się nadzwyczaj owocna. Nasz niestrudzony prasowy archeolog tym razem natknął się na nieznane rysunki Janusza Christy, opublikowane w dwóch numerach "Dziennika Bałtyckiego" z 1961 roku. Co więcej, po sąsiedzku (tzn. na tej samej albo kolejnej stronie) DB zamieścił ilustracje trzech innych znakomitych rysowników, nie tylko z Trójmiasta. Styl tych miniaturek jest tak osobliwy, że gdyby nie podpisy, mielibyśmy spore problemy z identyfikacją autorów. A Wy?

Spróbujcie odgadnąć kto stworzył poniższe ilustracje. Nazwiska wszystkich autorów są bardzo znane i tylko jeden z nich nie był rasowym komiksiarzem. Od razu uprzedzam, że sygnaturki wykasowałem, za to dla ułatwienia podkręciłem nieco czerń, bo jakość druku w DB to jakaś katastrofa. A teraz klikajcie w obrazek, żeby go powiększyć i wpisujcie swoje typy w komentarzach pod niniejszym postem.

Kto pierwszy prawidłowo odgadnie autorów wszystkich 10 obrazków, otrzyma następujący zestaw kolekcjonerskich białych kruków:

1. cudownie ocalały egzemplarz komiksu "Kayko and Kokosh: Flying School" (Fiute Edition),
2. plakat "Postaciologia v. 1.3" wydany przez festiwal DwuTakt (kolor, format A3),
3. unikalna pocztówkę z jazzowo-świątecznym rysunkiem Janusza Christy,
4. pocztówkę z równoległego świata, w którym hucznie obchodzono 20-lecie "Wieczoru Wybrzeża", a Christa był gwiazdą jubileuszu.

Bardzo Was proszę: podpisujcie się jakoś w komentarzach (nie ma obowiązku logowania), żebym mógł Was odróżnić i wysłać nagrodę właściwej osobie. Nie wykluczam, że będę podpowiadał, jeśli zajdzie taka potrzeba. Powodzenia!

PODPOWIEDŹ NR 1
Autorem ilustracji H, I, J jest rysownik spoza Trójmiasta, mający na koncie co najmniej 20 wesołych zeszytów komiksowych.

PODPOWIEDŹ NR 2
Obrazek E narysował stały współpracownik "Dziennika Bałtyckiego", znany satyryk, ale nie komiksiarz. Pozostałych 6 rysunków wykonali dwaj autorzy (w tym Christa), po 3 na głowę.

PODPOWIEDŹ NR 3
Autor 1 - rysunki A, C, F
Autor 2 - rysunki B, D, G
Autor 3 - rysunek E
Autor 4 - rysunki H, I, J

Zagadka pod Grunwaldem

Wczoraj firma Edu Art Media poinformowała, że zamierza wydać panoramiczne puzzle z bitwą pod Grunwaldem. Ciekawe którego z poniższych pięciu wzorów użyją? Na Wasze propozycje czekamy w komentarzach do niniejszego posta albo na naszym Facebooku.

A propos puzzli, to w sieci pojawił się projekt pudełka nowej edycji "Shant". Jest szansa, że gotowy produkt pojawi się nieco wcześniej niż w lutym 2022, jak pierwotnie zakładano.

Dziś premiera musicalu

Za niecałe dwie godziny rozpocznie się premiera przedstawienie musicalu "Kajko i Kokosz: Szkoła latania". Zanim tam dotrę, przypomnę Wam materiały promocyjne, jakie w ciagu ostatnich tygodni Teatr Syrena wrzucał na swój profil facebookowy. Zaczynamy od kostiumów zaprojektowanych przez Annę Chadaj.

A tak wygląda program spektaklu - do nabycia w teatralnym sklepiku online za jedyne 10 zł.

I jeszcze kilka rysunków Rafała Szłapy.

Na koniec portrety Radosława Czyża (?), reżysera Jakuba Szydłowskiego i oczywiście Janusza Christy.