* * *
Czy nigdy nie odnieśliście wrażenia, że "Zamach na Milusia" nie pasuje do reszty komiksów o Kajku i Kokoszu (a już na pewno do tych wcześniejszych)? Skąd w ogóle Christa wziął pomysł, żeby dwójce głównych bohaterów dodać smoka-maskotkę? A może dostał takie wytyczne od redaktorów "Relaxu", którzy chcieli mieć chociaż jeden komiks dla dzieci? Albo wytyczne razem z... materiałem poglądowym. Chodzą słuchy, że w siedzibie "Relaxu" walała się pokaźna kolekcja zachodnich komiksów, więc wśród nich mogły być też zeszyty Martena Toondera. Załóżmy, że tak właśnie było i porównajmy "Zamach na Milusia" ze starszą o 35 lat prakomiksową historyjką "Tom Poes en het monster-ei" (kadry pochodzą z najnowszej edycji kolekcjonerskiej z 2015 r.). |  |
Zaczynamy od samego początku. Podczas wyprawy do ponurego lasu Tom Poes i gąsior Wammes Waggel znajdują ogromne jajko.
 |  |
Postanawiają zabrać je do domu i zobaczyć co się z niego wykluje.
 |  |
Matką zastępczą zostaje miejscowa kura.
 |  |
Z jajka wykluwa się malutki smok.
 |  |
Gadzina rośnie w zastraszającym tempie. Już na drugi dzień płoszy drób i demoluje podwórko.
 |  |
Ale poza tym jest absolutnym słodziakiem. Otrzymuje imię Kaspar.
 |  |
Sielanka trwa do chwili, gdy pojawia się niejaki Elle Pijp. Przybysz chce odkupić smoka.
 |  |
Propozycja zmiany właściciela spotyka się ze stanowczą odmową.
 |  |
Po jakimś czasie okazuje się, że Kaspar potrafi ziać ogniem (w "Zamachu..." Miluś ział na widok myszy, ale w "Skarbach Mirmiła" jest tak samo jak u Toondera).
 |
 |
Elle Pijp nie daje za wygraną. Ściąga na pomoc dzikusa z Wyspy Czaszek.
 |
 |
Smok jednym dmuchnięciem płoszy wierzchowca i pozbywa się natrętów. Koniec.
 |  |
"Het monster-ei" jest krótką historyjką, niewiele bardziej skomplikowaną od tego, co widzicie powyżej. Składa się zaledwie z 28 pasków, co odpowiada mniej więcej 8 planszom komiksowym. "Zamach na Milusia" należy do zupełnie innej kategorii wagowej - to pełny album, w pierwotnej wersji liczący 33 plansze. Nawet jeśli Christa wykorzystał pomysł Toondera, to obudował go taką ilością dodatkowych intryg, postaci, a przede wszystkich humoru, że z bajeczki dla dzieci powstał przezabawny, wielowątkowy komiks dla czytelników w każdym wieku (wcześniej to samo robił z "Placidem i Muzo" Arnala). W branży filmowej taki zabieg określilibyśmy jako "udany remake", a w muzycznej jako "cover lepszy od oryginału". Natomiast w branży komiksowej twórca nie może raczej liczyć na taką wyrozumiałość odbiorców.
* * *
Bezpośrednią kontynuacją omawianych komiksów (pomijając porelaxowe shorty) były: "Tom Poes en Kaspar de draak" (28 odc.) oraz "Skarby Mirmiła". Między tymi dwoma historiami również są podobieństwa, ale nie układają się w tak linearny ciąg jak poprzednio. Występujące w bajce Toondera motywy, takie jak: smok, porwanie, pułapka, skarby, czy podziemna pieczara, pojawiają się także u Christy, ale w nieco innej konfiguracji i dopiero w drugiej połowie komiksu (epizody IV-VIII), tej bardziej spójnej fabularnie. Jeśli prawdą jest, że "Skarby Mirmiła" miały być kolejną odcinkową serią dla "Relaxu", znaczyłoby to, że Christa sięgnął po holenderską ściągę w chwili, gdy wracał do "Świata Młodych", mając w perspektywie dopisanie kolejnych 20 plansz przygód smoka. Tymczasem potencjał Milusia powoli się wyczerpywał... |  |
A oto szczegóły. Elle Pijp wzywa na pomoc całą bandę dzikusów i porywa pana Bommela.
 |  |
W wykopaną na środku drogi pułapkę wpada... smok!
 |  |
Próbując ratować przyjaciela, Tom Poes trafia do podziemnych pieczar. Christa dodał tę scenę chyba tylko po to, żeby móc narysować jaskinię.
 |
 |
Kotek także zostaje uwięziony w twierdzy Elle Pijpa, razem z misiem Bommelem.
 |  |
Na odsiecz przybywa Kaspar i definitywnie załatwia sprawę.
 |  |
Zbóje oddają panu Bommelowi wszystkie zrabowane skarby.
 |  |
Dobrnąwszy do końca "Skarbów Mirmiła", Christa czym prędzej pozbył się Milusia (zresztą podobnie jak Toonder swojego Kaspara). W "Cudownym leku" poświęcił mu tylko 6 pierwszych plansz, po czym wysłał Kajka i Kokosza do Szkocji, smoka schował na pół albumu w jaskini, a na końcu odprawił go w siną dal. Była to bardzo słuszna decyzja, co potwierdziły wyniki naszego plebiscytu, w którym komplet albumów z Milusiem znalazł się na samym dole rankingu popularności. Wniosek z tego taki, że Januszowi Chriście najlepsze komiksy wychodziły wtedy, gdy nikt mu niczego nie narzucał, a on sam od nikogo nie ściągał.
_____________
Lektura uzupełniająca:
- "Tom Poes en het monster-ei" (skany) - archiwum cyfrowe Delpher
- "Tom Poes en Kaspar de draak" (skany) - archiwum cyfrowe Delpher
- "Heer Bommel en de Zwelbast" (skany) - De Bommel Schatkamer
